Estello-aupenco
Leontopodium nivale
Asteraceae Compositae
Àutri noum : Esteleto, Edelweiss.
Noms en français : Edelweiss, Pied-de-lion.
Descripcioun :L'estello-aupenco es uno planto couneigudo pèr la bèuta de si flour. Fai de mato emé de cambo simplo e coutounouso subretout dins l'enflourejado. I'agrado li tepiero roucaiouso.
Usanço :L'estelo-aupenco èi proun vertuouso majamen contro la cagagno (tisano) e pèr lucha contro l'inflamacioun en cas de brounchito e de tussi. S'atrovo dins de crèmo contro lou vièiounge qu'a de prouprieta antioussidanto.
Port : Erbo
Taio : 3 à 15 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Leontopodium
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Tribu : Gnaphalieae
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : >6
Ø (o loungour) enflourejado : 2 à 2,5 cm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado :
Vo
Remarco : Meno aparado
Juliet à Avoust
Liò : Tepiero roucaiouso
- Mountagno mejano
- Auto mountagno
Estànci : Subaupen à Aupen
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Leontopodium nivale (Ten.) Huet ex Hand.-Mazz.
(= Leontopodium alpinum Cass., 1822 )
Agufié(-roso)
Rosa dumalis
Rosaceae
Àutri noum : Agoulencié, Agrufié, Agoulancié, Grato-quiéu, Tapo-cuou.
Nom en français : Églantier commun.
Descripcioun :Aquel agufié, Rosa dumalis, trachis dins li relarg mountagnous e roucaious. Douno d'èr à Rosa canina, mai èi bèn mens coumun. Èi mai rabasset, emé de fueio souvènt verdalo e de flour pus acoulourido, roso vivo. La diferènci founso èi de vèire dóu coustat de l'ourifice calicinau qu'èi mai grand (>1/4 de la larjour, vèire la fotò). Aquel agufié-roso, presenta aqui èi Rosa dumalis s.s. (sènso glando sus lou pecou, dènt di fueioun coumpausado e sènso péu souto li fueio).
Usanço :Tóuti lis agufié fan de fru (grato-cuou, agoulènço...), riche en vitamino C e anti-enflamatiéu, que soun bon à manja, majamen en counfituro.
Port : Aubret
Taio : 1 à 2 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Rosa
Famiho : Rosaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 30 à 50 mm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1800 m
Aparado : Noun
Mai à jun
Liò : Roucaio
- Espinas
- Tepiero seco
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Éurasiatico-Cèntre-Ouèst
Ref. sc. : Rosa dumalis Bechst., 1810